DNS คืออะไร มีการทำงานอย่างไร

ในทุกครั้งที่เราเปิดเว็บไซต์ สิ่งที่อยู่เบื้องหลังการเชื่อมต่อคือระบบที่เรียกว่า DNS คือ (Domain Name System) กลไกสำคัญที่ทำให้อินเทอร์เน็ต การท่องเว็บไซต์ใช้งานง่ายขึ้นโดยไม่ต้องจำหมายเลข IP ที่ซับซ้อน แต่ DNS ไม่ได้ทำงานเพียงอย่างเดียว ยังเกี่ยวพันกับความเร็ว ความปลอดภัย และแม้แต่การใช้งานร่วมกับ VPN เพื่อปกป้องข้อมูลของผู้ใช้อินเทอร์เน็ตด้วย

DNS คืออะไร?

DNS คืออะไร คำตอบที่ถูกต้องที่สุดคือระบบที่ทำหน้าที่แปลงชื่อโดเมน เช่น google.com ให้กลายเป็นหมายเลข IP Address ที่เครื่องคอมพิวเตอร์สามารถเข้าใจและเชื่อมต่อได้ทันที DNS จึงเปรียบเสมือนสมุดโทรศัพท์ของโลกออนไลน์ ที่ช่วยแปลชื่อเว็บที่คนจำได้ง่ายให้กลายเป็นตัวเลขที่คอมพิวเตอร์ใช้

ทำไมถึงต้องมี DNS

ลองจินตนาการว่าทุกครั้งที่คุณอยากเข้าเว็บไซต์ ต้องพิมพ์เลขยาวๆ อย่าง 142.250.72.14 แทนที่จะเป็น google.com คงไม่สะดวกแน่นอน DNS จึงเข้ามาเป็นตัวกลางเพื่อให้ผู้ใช้ไม่ต้องจำหมายเลขเหล่านี้อีกต่อไป

ตัวอย่างการแปลงชื่อโดเมนเป็น IP

• ผู้ใช้พิมพ์ google.com
• ระบบ DNS แปลงชื่อเป็น IP เช่น 142.250.72.14
• เบราว์เซอร์จึงสามารถเชื่อมต่อไปยังเซิร์ฟเวอร์ที่ถูกต้องได้ทันที

การทำงานของ DNS แบบเข้าใจง่าย

อธิบาย การทำงานของ DNS แบบง่ายๆ ให้เข้าใจใน 4 ขั้นตอน

1. พิมพ์ชื่อเว็บไซต์ – ผู้ใช้พิมพ์ google.com ในเบราว์เซอร์
2. ถามหา IP Address – คอมพิวเตอร์จะถาม DNS Server ว่า google.com มีหมายเลข IP อะไร
3. DNS หาและตอบกลับ – DNS Server ตรวจสอบ แล้วส่ง IP เช่น 142.250.xxx.xxx กลับมา
4. เชื่อมต่อเว็บไซต์ – เบราว์เซอร์นำ IP ที่ได้ไปเชื่อมต่อกับเซิร์ฟเวอร์จริง เว็บไซต์จึงแสดงผล

DNS เหมือนกับล่ามแปลภาษา ที่แปลงชื่อเว็บที่คนเข้าใจง่าย เป็นตัวเลข (IP) ที่คอมพิวเตอร์เข้าใจได้

ประเภทของ DNS Server

ประเภทของ DNS Server แบ่งได้ตามหน้าที่ในกระบวนการแปลงชื่อโดเมนเป็น IP ครับ โดยหลักๆ มี 4 ประเภทที่ควรรู้จัก

• Recursive Resolver – ตัวกลางที่คอยค้นหาคำตอบให้ผู้ใช้
• Root Server – จุดเริ่มต้นที่บอกว่าควรไปหา TLD ไหน
• TLD Server – ระบุว่าโดเมนนั้นใช้ Nameserver ของใคร เช่น .com หรือ .org
• Authoritative Server – เซิร์ฟเวอร์ที่ถือคำตอบสุดท้ายว่าชื่อโดเมนนั้นชี้ไปที่ IP ใด

ความสำคัญของ DNS

ความสำคัญของ DNS มีมากกว่าการแปลงชื่อโดเมนเป็น IP เพราะยังเป็นโครงสร้างหลักของอินเทอร์เน็ตที่มีผลต่อการใช้งานจริงหลายด้าน ดังนี้

ความเร็วในการเข้าถึงเว็บไซต์

• ทุกครั้งที่ผู้ใช้พิมพ์ชื่อเว็บ เบราว์เซอร์จะต้องถาม DNS ก่อนว่า โดเมนนี้ IP อะไร
• ถ้า DNS Server ตอบกลับเร็ว เว็บไซต์ก็โหลดได้ไวขึ้น แต่ถ้า DNS ตอบช้า ผู้ใช้จะรู้สึกว่าเว็บโหลดช้า แม้ตัวเซิร์ฟเวอร์ของเว็บจะทำงานเร็วปกติก็ตาม
• การใช้ DNS ที่มีระบบ Cache ที่ดี เช่น Google Public DNS (8.8.8.8) หรือ Cloudflare (1.1.1.1) ช่วยลดเวลาในการค้นหาข้อมูล เพราะคำตอบถูกเก็บไว้แล้ว
• บาง ISP อาจมี DNS ที่ช้า ทำให้ผู้ใช้หลายคนหันไปเลือกใช้ Public DNS เพื่อประสบการณ์ใช้งานอินเทอร์เน็ตที่รวดเร็วกว่า

ความปลอดภัย

• DNS เป็นด่านแรกของการเข้าถึงเว็บไซต์ ถ้า DNS ถูกโจมตีหรือถูกแก้ไข เช่น DNS Spoofing / Cache Poisoning ผู้ใช้อาจถูกพาไปเว็บปลอม
• DNS ที่ทันสมัย เช่น Cloudflare 1.1.1.1 หรือ Quad9 มีระบบกรองเว็บไซต์อันตราย ช่วยป้องกันฟิชชิ่ง มัลแวร์ และการโจมตีไซเบอร์
• และเมื่อใช้งาน VPN จะยิ่งช่วยเพิ่มความปลอดภัย ป้องกันปิดช่องโหว่ที่ทำให้ ISP หรือผู้ไม่หวังดีเห็นเว็บไซต์ที่เราเข้า

ความน่าเชื่อถือและเสถียรภาพ

• DNS คือ โครงสร้างหลักของอินเทอร์เน็ต ถ้า DNS Server ล่ม แม้เว็บจริงจะยังทำงานปกติ แต่ผู้ใช้ก็จะเข้าไม่ได้ เพราะไม่สามารถแปลงชื่อโดเมนเป็น IP ได้
• ระบบ DNS ถูกออกแบบแบบ กระจายศูนย์ (Distributed System) มีเซิร์ฟเวอร์กระจายอยู่ทั่วโลก เช่น Root Server, TLD Server และ Authoritative Server → ทำให้มั่นใจได้ว่าหากเซิร์ฟเวอร์ใดเซิร์ฟเวอร์หนึ่งมีปัญหา การทำงานยังดำเนินต่อได้
• DNS ที่มีความเสถียรสูง ช่วยให้การเข้าถึงเว็บไซต์ มีความต่อเนื่อง ไม่สะดุด และรองรับผู้ใช้งานจำนวนมากพร้อมกัน
• ผู้ให้บริการ Public DNS ระดับโลก เช่น Google, Cloudflare, หรือ Quad9 มีระบบสำรอง (Redundancy) และ Anycast Routing → ส่งคำขอไปยังเซิร์ฟเวอร์ที่ใกล้ที่สุด ทำให้ตอบสนองได้เร็วและมั่นคงกว่า DNS ของผู้ให้บริการทั่วไป

DNS มีสำคัญทั้งในด้าน ความเร็ว ความปลอดภัย และความเสถียร ของการใช้อินเทอร์เน็ต และใช้ร่วมกับ VPN จะช่วยให้ทั้งการท่องเว็บและการรักษาความเป็นส่วนตัวมีประสิทธิภาพมากขึ้น

ตัวอย่าง Public DNS ที่นิยมใช้

Google Public DNS

• IP Address: 8.8.8.8 และ 8.8.4.4
• จุดเด่น: ความเสถียรสูง ใช้ง่าย ตอบสนองเร็ว รองรับผู้ใช้ทั่วโลก
• เหมาะกับ: ผู้ใช้ทั่วไปที่อยากได้ DNS ที่เชื่อถือได้ ไม่ซับซ้อน

Cloudflare DNS

• IP Address: 1.1.1.1 และ 1.0.0.1
• จุดเด่น: เร็วมาก และเน้น ความเป็นส่วนตัว โดยไม่เก็บข้อมูล Log ของผู้ใช้
• เหมาะกับ: ผู้ใช้ที่ต้องการความเร็วสูงและปกป้องความเป็นส่วนตัว

OpenDNS (by Cisco)

• IP Address: 208.67.222.222 และ 208.67.220.220
• จุดเด่น: มีระบบ กรองเว็บไซต์ ที่ไม่เหมาะสม ป้องกันมัลแวร์ ฟิชชิ่ง และเนื้อหาอันตราย
• เหมาะกับ: ครอบครัว หรือองค์กร ที่ต้องการความปลอดภัยและการควบคุมการใช้งานอินเทอร์เน็ต

สรุป DNS คืออะไร

DNS คือระบบที่ทำให้การใช้งานอินเทอร์เน็ตง่ายขึ้นโดยแปลงชื่อโดเมนเป็น IP Address ที่คอมพิวเตอร์เข้าใจได้ นอกจากช่วยเรื่องความสะดวก DNS ยังมีบทบาทสำคัญด้านความเร็วและความปลอดภัยของการเชื่อมต่อ และเพื่อให้การใช้งานอินเทอร์เน็ตปลอดภัยมากขึ้น ควรใช้ VPN เครื่องมือที่ช่วยเข้ารหัสการเชื่อมต่อและป้องกันการติดตามข้อมูล เปรียบเทียบระหว่าง DNS กับ VPN จะเข้าใจได้ว่า VPN ช่วยป้องกันข้อมูลได้อย่างไร หากต้องการใช้ VPN ที่ครบด้านทั้งความเป็นส่วนตัวและความปลอดภัย BullVPN ตัวเลือกที่ตอบโจทย์ทั้งความเร็วและการปกป้องข้อมูลของคุณบนโลกออนไลน์